Zapraszamy do udziału w wysłuchaniu Obywatelskiego Projektu Ustawy o Ochronie Sygnalistów, które odbędzie się 22 września, o godz. 10.30 na Uniwersytecie Warszawskim w Auditorium Maximum w Sali A. Zapraszamy pracowników, pracodawców i wszystkich obywateli.

Sygnaliści mówią otwarcie o działaniach lub zaniedbaniach, które zagrażają interesowi publicznemu, zgłaszając przypadki korupcji, kradzieży, oszustw na szkodę konsumentów, nieprawidłowości w przetargach. Informacje sygnalistów – jeśli tylko uda im się przebić do pracodawców lub nagłośnić w mediach – mogą ratować zdrowie lub życie obywateli: górników, pasażerów transportu miejskiego, osób żyjących w pobliżu zakładów chemicznych.

Obecne prawo w Polsce pozostaje w dużej mierze ślepe na sygnalistów. Nie zapewnia im skutecznej ochrony, jeśli w związku ze swoją postawą stają się ofiarami mobbingu, gróźb i szantażów ze strony przełożonych, szykan w otoczeniu kolegów z pracy. Sytuacja ta utrwala społeczny stygmat sygnalistów jako donosicieli. Obecnie obowiązujące przepisy nie wskazują w jakim trybie i do kogo mogą zwrócić się z informacjami o nieprawidłowościach lub zdarzeniach szkodzących wspólnemu dobru, które zaobserwowali w trakcie wykonywania obowiazków zawodowych. Brakuje jednej, spójnej regulacji chroniącej sygnalistów, z której mogliby skorzystać pracownicy wszystkich branż, zleceniobiorcy, stażyści czy wolontariusze doświadczający niezasłużonych represji, z wyrzuceniem z pracy włącznie.

Istotą wysłuchania jest dopuszczenie do wyrażenia swojej opinii wszystkich (osób i instytucji), którzy same uznają, że mają do przekazania istotne argumenty w danej sprawie. Przymiotnik publiczne oznacza, że mogą w tym przedsięwzięciu brać udział (jako mówcy i słuchacze) wszyscy, którzy wyrażą takie życzenie i którzy zaakceptują reguły zawarte w regulaminie wysłuchania. Wysłuchanie czyni proces konsultacji bardziej otwartym i partycypacyjnym. Wysłuchanie zapobiegać ma sytuacji, w której ważne argumenty dotyczące spraw publicznych pojawiają się jedynie w gronie decydentów lub wskazanych przez nich środowisk politycznych lub eksperckich.

Obywatelski Projekt Ustawy powstał w 2017 roku z myślą o ochronie osób, które w swoim miejscu pracy nie akceptują praktyk niezgodnych z prawem, wewnętrznymi regulacjami i etyką.

Program wysłuchania:

10.30 – 10.40 Otwarcie wysłuchania, Grzegorz Makowski, Marcin Waszak forumIdei Fundacji Batorego

10.40 – 10.50 Wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich dra Adama Bodnara

10.50 – 12.30 Wypowiedzi aktywnych uczestników wysłuchania

około 12.30   Podsumowanie i zamknięcie wysłuchania

>Tekst proponowanej ustawy<

>Formularz rejestracji<

Organizatorami wysłuchania są Fundacja im. Stefana Batorego, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, NSZZ Solidarność ’80 oraz Instytut Spraw Publicznych. Wysłuchanie organizujemy przy wsparciu Pracowni Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia”

Informacje na temat programu i uczestników będziemy podawać na bieżąco.

>Regulamin Obywatelskiego wysłuchania publicznego<

Czym jest wysłuchanie publiczne?

Wysłuchanie publiczne jest jedną z metod prowadzenia konsultacji publicznych dotyczących ważnych rozstrzygnięć w sferze polityk publicznych. W trakcie wysłuchania instytucje i osoby zainteresowane przedmiotem konsultacji wygłaszają swoje stanowiska względem propozycji poddawanej konsultacjom. Najczęściej organizatorem wysłuchania jest instytucja proponująca dane rozwiązanie (np. władze wykonawcze) lub instytucja odpowiedzialna za jego uchwalenie (zgodnie z Regulaminami Sejmu i Senatu mogą je organizować obydwie Izby Parlamentu).

Wysłuchanie – jak sama nazwa wskazuje – jest to jedna z rzadkich sytuacji, w których decydenci świadomie przyjmują rolę słuchaczy, a nie mówców. Ważne jest też to, że istotą wysłuchania nie jest bynajmniej polemika czy budowanie konsensusu między uczestnikami. Uczestnicy mają ściśle określony czas wypowiedzi a ich kolejność jest losowana. Idzie o to, aby możliwe skutecznie wyrównać szanse na przedstawienie swojego poglądu wszystkim uczestnikom. Czasem są to poglądy sprzyjające proponowanemu rozwiązaniu, czasem mu przeciwne, czasem wyrażone solidnymi argumentami i poparte materiałem empirycznym, a czasem są to wystąpienia emocjonalne, osobiste świadectwa i anegdotyczne dowody. Wszystkie one mają prawo się pojawić dopóki nie przekroczą zawartych w regulaminie reguł.

Czym jest obywatelskie wysłuchanie publiczne?

Obywatelskie wysłuchanie publiczne, które odbędzie się na Uniwersytecie Warszawskim, czyni zadość wszystkim kanonicznym regułom wysłuchania publicznego i przebiegać będzie zgodnie z zapisami Regulaminu. Tym, co stanowi różnicę w stosunku do klasycznego wysłuchania publicznego (i stąd nazywamy je obywatelskim) jest to, że niestety nie będzie ono organizowane przez instytucje, które w klasycznym modelu powinny je prowadzić. Na wysłuchanie zaprosiliśmy przedstawicieli Sejmu, Senatu, Rządu i Kancelarii Prezydenta RP.

Przebieg wysłuchania:

a)    wprowadzenie do wysłuchania – przedstawiciel/przedstawiciele organizatora lub organizatorów,
b)    prezentacja projektu aktu prawnego – przedstawiciel/przedstawiciele wnioskodawców, projektodawcy ,
c)    wystąpienia aktywnych uczestników wysłuchania
d)    zamknięcie wysłuchania – przedstawiciel/przedstawiciele organizatora lub organizatorów.

Uczestnicy wysłuchania

W wysłuchaniu mogą brać udział:
a)    aktywni uczestnicy wysłuchania, czyli osoby fizyczne i przedstawiciele osób prawnych, którzy zabierają głos w trakcie wysłuchania
b)    zaproszeni przez organizatora przedstawiciele grona wnioskodawców, projektodawców lub sprawozdawców projektu aktu prawnego na forum Parlamentu,
c)    zainteresowani parlamentarzyści, przedstawiciele rządu i innych instytucji publicznych,
d)    obserwatorzy, czyli biernie uczestniczące w wysłuchaniu osoby fizyczne lub prawne,
e)    przedstawiciele mediów, relacjonujący wysłuchanie,
f)    przedstawiciele organizatora lub organizatorów.

Aktywnymi uczestnikami Obywatelskiego wysłuchania publicznego mogą być wszyscy zainteresowani, którzy zamierzają zabrać głos w trakcie wysłuchania, w tym:
osoby fizyczne, a także  wypowiadające się przez swych przedstawicieli osoby prawne, w tym w szczególności: organizacje pozarządowe, samorządy zawodowe, związki zawodowe, organizacje pracodawców, izby gospodarcze, związki samorządowe, instytucje badawcze i eksperckie, instytucje akademickie, instytucje publiczne.

Warunkiem uczestnictwa w wysłuchaniu jest wypełnienie Formularza zgłoszeniowego. Przesłanie Formularza jest tożsame z akceptacją Regulaminu wysłuchania.

W wysłuchaniu głos zabierają wyłącznie aktywni uczestnicy oraz przedstawiciele organizatora. Każdy uczestnik może w dowolnym momencie zrezygnować z zabierania głosu.

Każdy aktywny uczestnik wysłuchania z grona osób prawnych lub osób fizycznych, które wcześniej zgłosiły swoje uwagi do projektu, ma do dyspozycji minimum 5 minut na przedstawienie swojej opinii. Każdy z pozostałych aktywnych uczestników wysłuchania, ma do dyspozycji minimum 3 minuty na przedstawienie swojej opinii. Maksymalny czas wypowiedzi (nie dłuższy niż 10 minut) ustalany jest przez organizatorów w przeddzień wysłuchania, w zależności od ilości podmiotów, które zgłosiły chęć wypowiedzi. Czas ten upubliczniany jest na stronie www.sygnalista.pl i komunikowany przez organizatorów przed rozpoczęciem wysłuchania.

Każdy uczestnik ma prawo wystąpić jeden raz podczas wysłuchania. Jeśli po wystąpieniach wszystkich uczestników zapisanych na listę mówców pozostanie czas, moderator może zarządzić drugą turę wystąpień, określając maksymalny czas wypowiedzi nie dłuższy niż 3 minuty dla każdego z uczestników. Wypowiedzi w drugiej turze mogą mieć tylko charakter uzupełniający do własnych wypowiedzi wygłaszanych w pierwszej turze.