Archiwum wydarzeń
14.11.2017
Ponad 81 tysięcy podpisów pod petycją o ochronę sygnalistów w UE
Przedstawiciele Europejskiej Federacji Dziennikarzy (EFJ), związku zawodowego Eurocadres, Europejskiej Federacji Związków Zawodowych Służb Publicznych (EPSU), Transparency International oraz WeMove.eu spotkali się z szefową Dyrekcji Generalnej ds. Sprawiedliwości i Konsumentów Komisji Europejskiej Tiiną Astolą, aby wręczyć jej petycję o dyrektywę unijną, która ustanawiałaby minimalne standardy ochrony sygnalistów w całej Unii Europejskiej. Podpisy pod petycją był zbierane przez rok poprzez stronę whistleblowerprotection.eu. Podpisało ją ponad 81 tysięcy osób, dodatkowo otrzymała wsparcie 80 organizacji.
08.11.2017
Apel Whistleblowing International Network do polskiego rządu o wycofanie się ze szkodliwej regulacji
Najważniejsze na świecie organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną sygnalistów, zrzeszone w sieci Whistleblowing International Network, zaapelowały w liście otwartym do ministra – koordynatora służb specjalnych Mariusza Kamińskiego oraz do ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry o wycofanie się z regulacji zawartej w projekcie ustawy o jawności życia publicznego dotyczącej nadawania statusu tzw. „sygnalisty” przez prokuratora. W opinii autorów listu regulacja ta nie ma związku z ochroną sygnalistów, podważa zaufanie do rzetelnego zajmowania się przypadkami korupcji przez organy ścigania oraz utwierdza negatywne stereotypy sygnalistów jako donosicieli. Członkowie WIN zachęcają polski rząd do przyjęcia w drodze szerokich konsultacji z organizacjami pozarządowymi i partnerami społecznymi prawa o ochronie sygnalistów w Polsce zgodnego z międzynarodowymi standardami wypracowanymi przez ONZ, OECD i Radę Europy. „Whistleblowing oznacza wolność słowa w najważniejszych dla społeczeństwa kwestiach, a nie prokuratorską ochronę zeznań świadków” – piszą autorzy listu.
LIST WIN DO RZĄDU RP (7.11.2017)
03.11.2017
Ostatni dzień składania uwag do projektu ustawy o jawności życia publicznego
Dzisiaj mija ostatni dzień procesu konsultacyjnego ogłoszonego 25 października związanego z projektem ustawy o jawności życia publicznego. Bardzo duże wątpliwości organizacji pozarządowych budzą w niej przepisy dotyczące przyznawania statusu „sygnalisty” osobom, które zgłosiły przypadki korupcji do prokuratora, w szczególności krytykowane są uznaniowość decyzji prokuratora w tej kwestii, nietrwałość nadawanej pracownikom ochrony, a także usankcjonowanie tylko jednej ścieżki raportowania podejrzeń korupcji – bezpośrednio do organów ścigania. Zachęcamy do zapoznania się z podnoszonymi w związku z tą regulacją zastrzeżeniami:
OŚWIADCZENIE FUNDACJI BATOREGO W SPRAWIE PROJEKTU USTAWY W ASPEKCIE OCHRONY SYGNALISTÓW (27.10.2017)
24.10.2017
Parlament Europejski ponownie upomina Komisję o sygnalistów
Posłowie Parlamentu Europejskiego w dniu 24 października przyjęli kolejną już w tym roku rezolucję, w której apelują o stworzenie środków prawnych dla ochrony osób w publicznym interesie ujawniających poufne informacje firm i instytucji. Autorzy dokumentu apelują do Komisji Europejskiej, aby do końca 2017 roku przedstawiła swój projekt kompleksowej regulacji ochrony sygnalistów w całej Unii Europejskiej. Zdaniem Parlamentu Europejskiego powinien on dawać sygnalistom w krajach członkowskich możliwość wewnętrznego zgłaszania nieprawidłowości jak również raportowania ich do organizacji pozarządowych czy mediów, w tym również anonimowo. Rezolucja zawiera też postulat, aby osoby próbujące powstrzymać pracowników przed ujawnianiem nieprawidłowości czy mszczące się na nich podlegały stosownym sankcjom. Komisja Europejska, która publiczne konsultacje na temat kształtu polityki wobec sygnalistów w Unii zakończyła w maju 2017 r., do tej pory nie podjęła wiążącej decyzji w tej sprawie. Podsumowanie tych konsultacji można odnaleźć tutaj.
23.10.2017
Rząd twierdzi, że chce uregulować status sygnalistów. Ale czy na pewno o to chodzi?
W założeniach do projektu ustawy o jawności życia publicznego bardzo ważną rolę ma pełnić ochrona sygnalistów. Niestety propozycje rządowe nijak mają się do idei whistleblowingu, a bardziej przypominają próbę usankcjonowania statusu konfidenta. Według wersji założeń ogłoszonych na konferencji Ministra – Koordynatora ds. Służb Specjalnych Mariusza Kamińskiego i jego zastępcy Macieja Wąsika 23 października osoby zatrudnione w urzędzie lub przedsiębiorstwie dostarczające wiarygodnych informacji o korupcji w swoim miejscu pracy będą mogły ubiegać się o statut „sygnalisty” przyznawany przez prokuratora. Podobne prawo będzie przysługiwało przedsiębiorcom związanym umową z podmiotem, którego dotyczą zgłaszane nieprawidłowości. Status sygnalisty ma gwarantować nienaruszalność jego stanowiska pracy, zwrot kosztów ochrony prawnej oraz dwuletnią odprawę, jeżeli bez zgody prokuratura umowa o pracę sygnalisty została rozwiązana.
TREŚĆ PROJEKTU NA STRONIE RZĄDOWEGO CENTRUM LEGISLACJI
TREŚĆ ZAŁOŻEŃ NA STRONIE KANCELARII PREZESA RADY MINISTRÓW
06.10.2017
Projekcja filmów o sygnalistach na poznańskim festiwalu
Na II Festiwalu Filmów Odpowiedzialnych „17 Celów” w Poznaniu odbyła się prezentacja filmów opowiadających historie sygnalistów produkcji Fundacji Batorego, połączona z prelekcją ich autorki Anny Wojciechowskiej-Nowak oraz eksperta Fundacji Marcina Waszaka. Podczas festiwalu wyświetlane są filmy związane z tematyką wzrostu gospodarczego, rozwoju społecznego i ochrony środowiska. Sfilmowane przez Fundację opowieści pracowników będących świadkami przestępstw i sprzeciwiających się nim można obejrzeć >>>tutaj<<<
02.10.2017
Konferencja na temat wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka
Na konferencji „Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka – realizacja Krajowego Planu Działania” 2 października 2017 r. w Ministerstwie Rozwoju zorganizowano oddzielną sesję poświęconą sygnalistom. Przyjęty przez polski rząd w maju br. Krajowy Plan Działania na rzecz wdrażania Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka na lata 2017-2020 zapowiada kontynuację prac nad regulacją chroniącą sygnalistów oraz zauważa konieczność przeprowadzenia szerokiej kampanii informacyjnej podnoszącej świadomość tego problemu. Sesja na ten temat z udziałem przedstawicieli instytucji publicznych, biznesu i mediów rozpoczęła się od wypowiedzi przedstawiciela Ministerstwa Sprawiedliwości oraz prezentacji Fundacji im. Stefana Batorego. Jej uczestnicy zwracali uwagę m.in., że największym wyzwaniem na drodze do wzmocnienia ochrony sygnalistów jest konieczność przekonania pracodawców do tego pomysłu oraz zmiana mentalnościowa w myśleniu o osobach raportujących nieprawidłowości.
28.09.2017
Panel poświęcony sygnalistom na VIII. Polsko-Niemieckim Forum Compliance
O tym jak rozumieć sygnalistów, czemu służy whistleblowing i w jaki sposób regulować go w sektorze prywatnym rozmawiali goście VIII. Polsko-Niemieckiego Forum Compliance, stanowiącego platformę wymiany wiedzy i doświadczeń między polskimi i niemieckimi prawnikami, biznesmenami i naukowcami, także z udziałem przedstawicieli instytucji państwowych i międzynarodowych. W panelu „Idziemy za dobrym przykładem – czego możemy nauczyć się od branży regulowanej w kontekście postulowanej w Polsce ustawowej ochrony sygnalistów” głos zabrali przedstawiciele firm prywatnych, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Fundacji im. Stefana Batorego.
13.09.2017
Poradnik dla dziennikarzy – jak chronić swoje źródła informacji?
O prywatności w internecie i o tym jak ją chronić w kontekście pracy dziennikarskiej można przeczytać na blogu Michaela Dagana. Ponieważ sygnaliści są źródłem informacji chętnie wykorzystywanym przez dziennikarzy, polecamy zapoznać się z garścią praktycznych porad o tym w jaki sposób używać środków komunikacji elektronicznej, aby ograniczyć ryzyko inwigilacji i nie narazić swojego informatora na zdemaskowanie.
>prywatność w Internecie dla dziennikarzy<
12.09.2017
Na Forum w Krynicy o sygnalistach
Na zakończonym już XVII Forum Ekonomicznym w Krynicy w panelu poświęconym standardom etycznym w Polsce o ochronie sygnalistów dyskutowali przedstawiciele rządu i biznesu. W ramach dyskusji zorganizowanej przez kancelarię DZP i Global Compact zaprezentowano m.in. projekt założeń do ustawy chroniącej sygnalistów oraz publikację „Przeciwdziałanie korupcji i nadużyciom w Polsce – systemowa ochrona sygnalistów w Polsce”. Pozytywnie o pomyśle regulacji whistleblowing-u w Polsce wyraził się podsekretarz stanu Mariusz Haładyj.
>relacja z panelu o standardach etycznych na Forum w Krynicy<
21.07.2017
Odpowiedź Ministerstwa Sprawiedliwości na interpelację w sprawie sygnalistów
Wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł wystosował odpowiedź na interpelację posła Kukiz’15 Tomasza Jaskóły w sprawie ochrony prawnej sygnalistów z 19 maja 2017. Potwierdza, że w ministerstwie trwają prace nad przygotowaniem projektu przepisów i że zmierzają one w kierunku ujęcia ochrony sygnalistów w odrębnym akcie prawnym. Zaznacza jednocześnie, że muszą być one prowadzone z uwzględnieniem harmonogramu innych zadań realizowanych w ministerstwie.
>Interpelacja nr 13233 w sprawie ochrony prawnej sygnalistów wraz z odpowiedzią<
28.06.2017
Powrót sygnalistów do rządowego programu przeciwdziałania korupcji?
W zeszłym tygodniu na stronie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji ukazał się projekt Rządowego Programu Przeciwdziałania Korupcji na lata 2018-2019, w którym uwzględniono plan przygotowania i wdrożenia przepisów prawnych w zakresie ochrony sygnalistów, za co odpowiadać ma Ministerstwo Sprawiedliwości. Celem tych działań jest wzmocnienie rozwiązań ograniczających możliwość korupcji w sektorze prywatnym i administracji. Ochrona sygnalistów już raz wpisana była w projekt Rządowego Programu Przeciwdziałania Korupcji na lata 2014-2019, jednak w finalnej wersji tamtego dokumentu się w nim nie znalazła. Nowy projekt poddawany jest obecnie konsultacjom z wybranymi instytucjami i organizacjami.
>Projekt Programu Antykorupcyjnego ze strony MSWiA<
20.06.2017
UOKiK i ZUS z systemami ochrony sygnalistów
Od 10 kwietnia br. działa program pilotażowy „Sygnaliści” uruchomiony przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, dzięki któremu każdy mailowo lub telefonicznie może w sposób anonimowy poinformować o naruszeniach w obszarze zamówień publicznych: zawiązaniu zmowy przetargowej czy nadużywaniu przez przedsiębiorstwo dominującej pozycji na rynku. Z zasadami działania programu można zapoznać się na specjalnej podstronie UOKiK konkurencja.uokik.gov.pl/zglos-naruszenie. Z kolei w czerwcu na stronie głównej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych pojawiła się zakładka „Zgłoś nadużycie”, gdzie można zostawić informację o łamaniu prawa ubezpieczeń społecznych lub zadzwonić pod wskazany numer. Połączenia są szyfrowane i zapewniają anonimowość zgłaszającym. ZUS już wcześniej zbierał informacje o nieprawidłowościach przy odprowadzaniu składek czy przyznawaniu zasiłków, jednak po raz pierwszy zachęca do ich przekazywania na swojej stronie internetowej.
30.05.2017
Deklaracje na temat sygnalistów w przyjętym przez rząd planie wdrażania wytycznych ONZ
Rada Ministrów 29 maja br. przyjęła dokument pn. „Krajowy Plan Działania na Rzecz Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka na lata 2017-2020”. Zawarta jest w nim jednoznaczna deklaracja kontynuacji prac nad regulacją statusu sygnalistów i informacja o obecnie toczących się w Ministerstwie Sprawiedliwości pracach legislacyjnych. W dokumencie podkreśla się konieczność wprowadzenia zmian prawnych w kierunku kompleksowej regulacji whistleblowingu jak również zmian świadomościowych na temat tego czym jest i co z niego wynika dla interesu publicznego, poprzez odpowiednie kampanie społeczne.
Źródło: Ministerstwo Rozwoju
23.05.2017
Opinia Transparency International o ochronie sygnalistów dla Komisji Europejskiej
Transparency International (TI), międzynarodowa organizacja zajmującą się zwalczaniem korupcji, przygotowała we współpracy m.in. z Fundacją Batorego opinię w ramach otwartych konsultacji zorganizowanych przez Komisję Europejską na temat przyszłej polityki wobec sygnalistów w Unii Europejskiej. W swoich odpowiedziach TI odwołała się do wypracowanych przez siebie międzynarodowych zasad regulacji whistleblowing-u. Konsultacje potrwają jeszcze do 29 maja, aby wziąć w nich udział należy wypełnić internetowy kwestionariusz umieszczony na stronie Komisji.
02.05.2017
Nowe rozporządzenie ministra o systemach zgłaszania nieprawidłowości w bankach
1 maja weszło w życie rozporządzenie ministra finansów i rozwoju regulujące m.in. tryb anonimowego zgłaszania nadużyć w bankach. Akt zapowiedziany został jeszcze w nowelizacji ustawy Prawo bankowe z sierpnia 2015 r. i jest efektem implementacji przez Polskę unijnego rozporządzenia w sprawie nadużyć na rynku. Nowe prawo określa standardy działania niezależnych i autonomicznych kanałów komunikacji, które banki zobowiązane są wdrożyć po to, aby umożliwić swoim pracownikom zgłaszanie naruszeń prawa, wewnętrznych regulaminów i standardów etycznych. Według rozporządzenia procedury raportowania nadużyć powinny uwzględniać m.in. sposób ochrony sygnalisty przed represjami, dyskryminacją lub innymi rodzajami niesprawiedliwego traktowania.
Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 6 marca 2017 r. w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej, polityki wynagrodzeń oraz szczegółowego sposobu szacowania kapitału w bankach DO POBRANIA TUTAJ
21.04.2017
Eksperci Fundacji Batorego o wynikach konsultacji Ministerstwa Sprawiedliwości
„Większość instytucji rządowych popiera objęcie sygnalistów specjalną ochroną prawną. To sytuacja bez precedensu w trwającej od ponad dekady polskiej debacie na ten temat. Przyszła regulacja ma więc szansę zostać przyjęta ponad społecznymi podziałami. Musi być jednak przygotowana z zachowaniem najwyższych standardów legislacji i w dialogu ze wszystkimi zainteresowanymi środowiskami.” – piszą Grzegorz Makowski i Marcin Waszak z programu Odpowiedziane Państwo Fundacji Batorego dla portalu onet.pl . Zapraszamy do zapoznania się z całym artykułem TUTAJ.
13.04.2017
Ministerstwo Sprawiedliwości udostępnia zebrane w konsultacjach opinie
Na wniosek Fundacji Batorego Ministerstwo Sprawiedliwości udostępniło stanowiska wszystkich instytucji i organizacji biorących udział w konsultacjach zrealizowanych przez resort w 2016 r. i poświęconych optymalnej regulacji ochrony sygnalistów. Łącznie w odpowiedzi na prośbę Ministerstwa swoje opinie przesłało 14 podmiotów, zgadzających się co do faktu, że poziom ochrony sygnalistów w Polsce wymaga wzmocnienia oraz wskazujących rekomendowany zakres obowiązywania dedykowanej im przyszłej ustawy.
27.03.2017
Komisja Europejska zastanawia się nad polityką wobec sygnalistów. I ogłasza konsultacje
Zróżnicowanie poziomu ochrony sygnalistów w różnych państwach członkowskich Wspólnoty nie jest zdaniem Komisji Europejskiej korzystne dla ochrony interesów Unii Europejskiej jak i samych sygnalistów, którym taka sytuacja, zwłaszcza gdy pracują w otoczeniu międzynarodowym, nie pozwala czuć się pewnie. Dlatego Komisja rozpoczyna kompleksową ocenę skutków możliwych instrumentów działania, które zapewnią efektywną ochronę sygnalistów w całej Unii Europejskiej. Komisja rozważa wprowadzenie w tym obszarze nowych środków prawnych o charakterze horyzontalnym i sektorowym jak również rozwiązań pozaprawnych. Dalsze działania uzależnia od analizy danych na temat obecnego stanu ochrony sygnalistów w Europie i konsekwencjach jej braku oraz wyników konsultacji, trwających od 3 marca do 29 maja 2017 r., adresowanych do opinii publicznej i wszystkich zainteresowanych podmiotów. W oparciu o zebraną wiedzę na początku czerwca br. Komisja ma zdecydować o kolejnych krokach wzmacniających ochronę sygnalistów w Unii Europejskiej.
TU MOŻNA WZIĄĆ UDZIAŁ W KONSULTACJACH KOMISJI EUROPEJSKIEJ
22.03.2017
Dyskusja w Parlamencie Europejskim nad opinią posła Zdzisława Krasnodębskiego o zakresie ochrony sygnalistów
Komisja Kultury i Edukacji (CULT) Parlamentu Europejskiego w odpowiedzi na prośbę Komisji Prawnej opublikowała projekt opinii o zakresie ochrony osób ujawniających w interesie publicznym poufne informacje o swoim miejscu pracy. Dokument ten przygotowany przez posła sprawozdawcę Zdzisława Krasnodębskiego został poddany pod dyskusję 22 marca podczas posiedzenia CULT. Zarówno w dokumencie jak i w dyskusji nad nim podkreślono m.in., że istnieje potrzeba wprowadzenia do biznesu jak również sektora publicznego wewnętrznych systemów raportowania nieprawidłowości, jednak w sposób, który nie ogranicza wolności wypowiedzi i dostępu do informacji publicznej. Jak wynika z dyskutowanej opinii, prawnemu wzmacnianiu ochrony sygnalistów powinny towarzyszyć inicjatywy edukacyjne i informacyjne zmierzające do zmiany negatywnego wizerunku sygnalistów w społeczeństwach europejskich. Zauważono, też że ochrona ważnych źródeł informacji jakim są sygnaliści ma podstawowe znaczenie dla wolności prasy i rozwoju dziennikarstwa śledczego.
Projekt opinii o sygnalistach Komisji Kultury i Edukacji Parlamentu Europejskiego
20.03.2017
Grupa ds. etyki i odpowiedzialnego biznesu dyskutowała o sygnalistach
Na ostatnim spotkaniu grupy roboczej ds. etyki i odpowiedzialnego biznesu powołanej w tym roku w Ministerstwie Rozwoju jej uczestnicy wysłuchali wystąpienia eksperta Fundacji Batorego o roli wewnętrznych systemów zgłaszania nieprawidłowości w sektorze prywatnym. Temat whistleblowing-u został wywołany jako ważny obszar zainteresowania grupy, której prace zmierzają do opracowania raportu o stanie etyki biznesu w Polsce w 2017 r. oraz przewodnika po standardach etycznych adresowanego do polskich przedsiębiorców.
Informacja ze strony Ministerstwa Rozwoju
14.02.2017
Parlament Europejski przegłosowuje rezolucję w obronie sygnalistów
Parlament Europejski zdecydowaną większością 607 głosów za przy 16 przeciw przyjął dzisiaj rezolucję o roli sygnalistów dla ochrony interesów finansowych UE, w której wzywa do przyjęcia skutecznego i kompleksowego europejskiego programu ochrony sygnalistów, wypominając Komisji Europejskiej zaniechania w tej sprawie. Europosłowie postulują m.in. ustanowienie niezależnej unijnej instytucji z przedstawicielstwem w każdym kraju członkowskim, odpowiedzialnej za przyjmowanie zgłoszeń o nieprawidłowościach związanych z wydatkowaniem funduszy europejskich. Rezolucja nie ma charakteru obowiązującego prawa, ale jest środkiem nacisku na Komisję Europejską w sprawie przygotowania dyrektywy gwarantującej sygnalistom ochronę i harmonizującej w tym obszarze różne unijne i krajowe regulacje.
Tekst rezolucji dostępny na stronie Parlamentu Europejskiego >>>
11.01.2017
Debata o sygnalistach w kontekście ochrony funduszy unijnych w Ministerstwie Rozwoju
Podczas konferencji „Zapobieganie i wykrywanie nadużyć finansowych i korupcji”, która miała miejsce 11 stycznia dyskutowano m.in. o znaczeniu ochrony sygnalistów dla identyfikowania ryzyk korupcyjnych. W panelu zorganizowanym przez Fundację Batorego zasiedli jej przedstawiciele a także eksperci Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka i Forum Związków Zawodowych. Konferencja zorganizowana przez Departament Współpracy Terytorialnej Ministerstwa Rozwoju, instytucję zarządzającą programami Europejskiej Współpracy Terytorialnej 2014-2020, zgromadziła kilkudziesięciu przedstawicieli instytucji wdrażania EWT. Jak informowali jej organizatorzy, podkreślenie roli sygnalistów w funduszach unijnych nastąpiło w ślad za podniesieniem kwestii przejrzystych mechanizmów zgłaszania nadużyć przez Komisję Europejską w wytycznych na nową perspektywę finansową. Z tego względu kwestia pozyskiwania informacji od sygnalistów została uwzględniona w podręcznikach do zwalczania nadużyć adresowanych do beneficjentów i instytucji wdrażania. Znalazła się tam informacja o adresie mailowym, na który można przesłać zgłoszenie o nieprawidłowościach, jednocześnie zastrzegając swoją anonimowość.
23.12.2016
Organizacje pytają w piśmie do Ministerstwa Sprawiedliwości co dalej z ustawą o sygnalistach
W nawiązaniu do toczących się w Ministerstwie Sprawiedliwości prac legislacyjnych nad założeniami do projektu ustawy o ochronie sygnalistów i zorganizowanych w tym celu prekonsultacji w sierpniu tego roku, organizacje biorące w nich udział zapytały we wspólnym liście o dalsze działania w tej sprawie. W piśmie do wiceministra Łukasza Piebiaka Fundacja Batorego, Forum Związków Zawodowych oraz Helsińska Fundacja Praw Człowieka proszą o odniesienie się do przesłanych przez nich uwag i informacje o dalszych losach polskiej regulacji dedykowanej sygnalistom. Organizacje jednoznacznie wypowiedziały się w prekonsultacjach za objęciem sygnalistów w Polsce możliwie szeroką ochroną prawną.
Zobacz: 1) Opinia Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka z 26.08.2016 >>>
2) Opinia Fundacji Batorego i Forum Związków Zawodowych z 31.08.2016 >>>
3) Treść listu do wiceministra Łukasza Piebiaka z 20.12.2016 >>>
21.12.2016
Projekt dyrektywy o sygnalistach w toku prac Parlamentu Europejskiego
Na zaproszenie europosła prof. Zdzisława Krasnodębskiego, który z ramienia komisji kultury i edukacji Parlamentu Europejskiego zajmuje się opiniowaniem projektu dyrektywy o ochronie sygnalistów, przedstawiciele Fundacji Batorego, Linii Etyki oraz Forum Związków Zawodowych na spotkaniu zorganizowanym 21 grudnia w biurze europosła podzielili się swoją wiedzą, doświadczeniem i rekomendacjami dotyczącymi prawnych gwarancji ochrony sygnalistów w Polsce i Europie. Obecnie projekt dyrektywy przedłożony przez frakcję Zielonych procedowany jest w komisji prawnej Europarlamentu.
19.12.2016
Sygnaliści w planie działań na rzecz wdrażania wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka
Do 27 stycznia będą trwać konsultacje publiczne Krajowego Planu Działania na rzecz wdrażania wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka na lata 2017-2019 prowadzone przez Ministerstwo Rozwoju. W konsultowanym projekcie zapowiedziano, że kontynuowane będą działania na rzecz zmian prawnych i edukacji obywatelskiej prowadzące do polepszenia sytuacji sygnalistów w Polsce. Odwołano się przy tym do prac legislacyjnych prowadzonych w Ministerstwie Sprawiedliwości. Plan ten był także opiniowany przez uczestników spotkania zorganizowanego przez Helsińską Fundację Praw Człowieka 19 grudnia z udziałem strony rządowej, związków zawodowych oraz organizacji pozarządowych, w tym Fundacji Batorego.
Dokument można w całości przeczytać i skonsultować na stronie:
http://konsultacje.gov.pl/node/4377
13.12.2016
Związki zawodowe wystosowały petycje na temat regulacji whistleblowing-u w Unii Europejskiej
Eurocadres, organizacja zrzeszająca ponad 5 mln członków związków zawodowych spośród pracowników z wyższym wykształceniem i kadr kierowniczych, przygotowała petycję dotyczącą zwiększenia praw sygnalistów w Unii Europejskiej. Związek wzywa w niej Komisję Europejską i Parlament Europejski do uregulowania ochrony sygnalistów, która obejmowałaby także osoby świadczące pracę na zasadach innych niż etat oraz szeroki katalog spraw, w obrębie których zgłoszenie nadużycia będzie podlegało ochronie. Wśród sygnatariuszy petycji znalazło się wiele związków zawodowych i organizacji pozarządowych. Poparcie dla apelu można wyrazić na stronie:
18.11.2016
Organizacje pozarządowe o sygnalistach na konferencji policyjnej w Szczytnie
Reprezentant Fundacji Batorego wystąpił na I Konferencji Antykorupcyjnej „Zwalczanie korupcji w Polsce, prewencja czy represja”, organizowanej w dniach 16-18 listopada br. przez Wyższą Szkołę Policji w Szczytnie, z referatem poświęconym znaczeniu ochrony sygnalistów i wewnętrznych systemów zgłaszania nadużyć w organizacjach. Wśród zaproszonych organizacji pozarządowych znalazła się też Helsińska Fundacja Praw Człowieka, której przedstawiciel poruszył temat prawnych przesłanek ochrony osób ujawniających nieprawidłowości w świetle orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. W konferencji wzięło udział liczne grono funkcjonariuszy publicznych i urzędników, w tym przedstawiciele Policji, Żandarmerii Wojskowej, Służby Celnej, Ministerstwa Sprawiedliwości, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwa Sportu i Turystyki, Ministerstwa Obrony Narodowej, Straży Granicznej, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Prokuratury Krajowej, Generalnego Inspektora Informacji Finansowej i Urzędu Zamówień Publicznych.
8.11.2016
Dyskusja o potrzebie ochrony sygnalistów na antykorupcyjnych warsztatach Straży Granicznej
W dniach 3-4 listopada br. reprezentant Fundacji Batorego wziął udział w warsztatach antykorupcyjnych organizowanych przez Ośrodek Szkoleń Specjalistycznych Straży Granicznej w Szklarskiej Porębie, udzielając prelekcji na temat wewnętrznych systemów sygnalizowania nieprawidłowości jako instrumentu zarządzania ryzykiem w organizacjach. Wśród uczestników znaleźli się przedstawiciele Straży Granicznej, Policji, Żandarmerii Wojskowej, Służby Więziennej, Służby Celnej, Państwowej Straży Pożarnej i Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Odwołując się do prezentowanych tez zwracali uwagę, że główny problem stanowi negatywny wizerunek sygnalistów w społeczeństwie, który należy zmienić poprzez kampanię społeczną. Ich zdaniem ważne jest też edukowanie pracodawców i pracowników na temat korzyści, które przynosi korzystanie z wewnętrznych kanałów raportowania nadużyć. Warsztaty odbyły się w ramach Rządowego Programu Przeciwdziałania Korupcji na lata 2014-2019.
27.10.2016
„Sygnaliści w Polsce okiem pracodawców i związków zawodowych” – nowy raport Fundacji Batorego
Publikacja powstała w oparciu o rozmowy z członkami związków zawodowych i pracodawcami na temat potrzeby ochrony pracowników alarmujących o nadużyciach w miejscu pracy. W 33 wywiadach przeprowadzonych od listopada 2015 do kwietnia 2016 reprezentanci największych federacji związkowych i organizacji pracodawców dzielą się obserwacjami na temat spotkanych przez siebie sygnalistów oraz opiniami o potrzebie tworzenia wewnętrznych systemów sygnalizowania w zakładach pracy i zwiększenia ochrony osób sygnalizujących. Raport pokazuje duże różnice w podejściu do sygnalistów między reprezentantami pracodawców i członkami związków zawodowych. W publikacji przedstawiono też kontekst międzynarodowy, analizując przypadki rozwoju ustawodawstwa chroniącego sygnalistów w Europie. W raporcie zawarte są rekomendacje dotyczące przyjęcia ustawy tworzącej nieistniejące wciąż ramy prawne ochrony sygnalistów w Polsce.
Publikacja jest zwieńczeniem projektu Fundacji Batorego realizowanego dzięki wsparciu Transparency International „Polska ustawa o ochronie sygnalistów. W poszukiwaniu poparcia związków zawodowych oraz organizacji pracodawców”.
06.10.2016
Razem z 33 organizacjami z całego świata zadaliśmy kandydatom na stanowisko Sekretarza Generalnego ONZ pytania o ich opinie na temat ochrony sygnalistów. Inicjatywa ta jest odpowiedzią na niedostateczne przestrzeganie praw sygnalistów w agendach ONZ.
Zob. http://www.valuewalk.com/2016/09/united-nations-whistleblowing/
12.09.2016
Zakończyły się konsultacje społeczne projektu dyrektywy poświęconej ochronie sygnalistów w Unii Europejskiej. Projekt został zgłoszony w maju br. przez zasiadającą w Parlamencie Europejskim frakcję Zieloni-Wolny Sojusz Europejski w celu wywarcia presji na Komisję Europejską, żeby także zajęła się tym tematem. Z wynikami konsultacji można zapoznać się na utworzonej do tego celu platformie internetowej.
Zob. Projekt dyrektywy >>>
31.08.2016
W sierpniu 2016 r. Fundacja im. Stefana Batorego wzięła udział w prekonsultacjach zainicjowanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości, które zwróciło się z prośbą do wybranych instytucji i organizacji o przedstawienie swojej opinii w wymienionych kluczowych dla przyszłej regulacji ochrony sygnalistów obszarach. We współpracy z Forum Związków Zawodowych przygotowaliśmy dokument zbierający nasze najważniejsze uwagi i rekomendacje:
5.08.2016
Centralne Biuro Antykorupcyjne wydało nowy numer Przeglądu Antykorupcyjnego dedykowany sygnalistom, w którym opublikowano m.in. artykuł ekspertki Fundacji Batorego Anny Wojciechowskiej-Nowak „Skuteczna ochrona prawna sygnalistów. Perspektywa pracodawców, związków zawodowych oraz przedstawicieli środowisk prawniczych”
Zob. Przegląd Antykorupcyjny 2(7) >>>
8.07.2016
Marcin Waszak z Programu Odpowiedzialne Państwo Fundacji Batorego w swoim komentarzu dla ngo.pl przekonuje do potrzeby wprowadzenia w Polsce ustawy chroniącej sygnalistów
Zob. Treść opinii >>>
01.07.2016
Pojawiła się odpowiedź Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na pismo Rzecznika Praw Obywatelskich z grudnia 2015 r., zwracającego uwagę na problem braku kompleksowej regulacji prawnej dotyczącej ochrony osób sygnalizujących nieprawidłowości w interesie publicznym. Ministerstwo wyjaśnia, że ewentualna regulacja powinna być rozważana w szerszym kontekście niż tylko kodeks pracy i wskazuje Radę Dialogu Społecznego jako organ kompetentny do podjęcia prac nad zwiększeniem zakresu ochrony prawnej sygnalistów.
Zob. Treść pisma Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sygnalistów >>>
29.06.2016
Sąd w Luksemburgu wydał wyrok w sprawie głośnej afery tzw. LuxLeaks odnosząc się do działań byłych pracowników PriceWaterHouseCoopers Antoine Deltour i Raphaël Halet, którzy ujawnili tajne mechanizmy rozliczeń podatkowych pomiędzy władzami Luksemburga a międzynarodowymi korporacjami. Obaj otrzymali kary w zawieszeniu odpowiednio 9 i 12 miesięcy więzienia oraz grzywny 1000 euro i 1500 euro. Deltour zapowiedział odwołanie się od wyroku. Francuskich sygnalistów publicznie broniła Transparency International, prowadząc na ich rzecz intensywną kampanię informacyjną.
Zob. Stanowisko Transparency International w sprawie wyroku skazującego Deltoura i Haleta >>>